Zawołania szympansów mają szczególne znaczenie dla ludzkiego mózgu

wczoraj, 11:17

Głos jest dla nas podstawowym środkiem komunikacji. Okazuje się jednak, że nasze mózgi nie są wyczulone jedynie na ludzką mowę. Naukowcy z Uniwersytetu w Genewie (UNIGE) wykazali, że niektóre obszary kory słuchowej ludzkiego mózgu w szczególny sposób reagują na wokalizacje szympansów – naszych najbliższych kuzynów zarówno pod względem filogenetycznym, jak i akustycznym. Odkrycie otwiera nowe możliwości w badaniu pochodzenia rozpoznawania głosu i poznania ewolucji mowy.



Dlaczego zniknął hobbit z Flores? Odpowiedź znaleziono w jaskini i zębach karłowatego słonia

wczoraj, 09:41

Homo floresiensis, zwany hobbitem z Flores, to jeden z wielu gatunków człowieka, które żyły na Ziemi i nie przetrwały do dni dzisiejszego. Był jednym z ostatnich żyjących kuzynów Homo sapiens. Gatunek przez ponad milion lat żył z izolacji na wulkanicznej wyspie Flores w dzisiejszej Indonezji, aż przed 50 000 laty nagle zniknął. Nagłe zniknięcie hobbita wciąż budzi spory wśród naukowców, którzy nie mogą znaleźć jednoznacznej przyczyn wymarcia gatunku. Indonezyjsko-australijski zespół naukowy właśnie zaproponował rozwiązanie zagadki, a wyniki swoich prac opublikował na łamach Nature Communications Earth & Environment.


Tysiące lat temu mieszkaniec dzisiejszej Bułgarii przeżył atak lwa

9 grudnia 2025, 11:21

Lwy mieszkały na terenie dzisiejszej Bułgarii od epoki kamienia po epokę miedzi, chociaż ich szczątki rzadko spotyka się w kontekście archeologicznym. Jednak przynajmniej część z kości, które znaleziono na terenie osad epoki miedzi nosi ślady nacięć, co wskazuje, że ludzie czasami polowali na lwy, a zdobycz taka była ceniona przez społeczności osiadłe wzdłuż brzegów Morza Czarnego. Bułgarscy archeolodzy znaleźli ślady wskazujące, że nie tylko ludzie polowali na lwy, ale lwy atakowały ludzi.


Przyjrzeli się milionom osób, by sprawdzić, czy szczepienia na COVID-19 zwiększają ryzyko zgonu

9 grudnia 2025, 08:29

We Francji przeprowadzono wielkie badania kohortowe, których celem było sprawdzenie śmiertelności wśród osób zaszczepionych na COVID-19 i porównanie ich ze śmiertelnością osób, które nie zostały zaszczepione. Analiza, autorstwa naukowców z Francuskiej Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Leków i Produktów Medycznych oraz Université Paris-Saclay, objęła w sumie ponad 28 milionów osób. Było wśród nich 22,7 miliona osób, które zostały zaszczepione i 5,9 miliona, które nie przyjęły szczepionki.


Wybuchy wulkanów przyczyniły się do epidemii Czarnej Śmierci

5 grudnia 2025, 11:10

Martin Bauch z Instytutu Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza oraz Ulf Büntgen z University of Cambridge uważają, że do pandemii Czarnej Śmierci, która w połowie XIV wieku mogła zabić nawet połowę populacji Europy, przyczynił się... wybuch wulkanu w tropikach. Wyniki swoich badań naukowcy opisali na łamach Nature Communications. Earth & Environment.Wielka pandemia, jedna z największych w historii ludzkości, rozpoczęła się w Europie 1347 roku.


Psychoterapia oparta na dowodach - co mówią badania naukowe?

3 grudnia 2025, 17:17

Przez dziesięciolecia psychoterapia była postrzegana jako dziedzina bardziej związana ze sztuką niż z nauką. Dziś sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Współczesna psychoterapia opiera się na solidnych podstawach naukowych, a jej skuteczność jest potwierdzona tysiącami badań klinicznych. Zrozumienie, co działa w terapii i dlaczego, pozwala zarówno specjalistom, jak i pacjentom podejmować świadome decyzje o wyborze odpowiedniej formy pomocy.


W Bazylei archeolodzy znaleźli średniowieczną pieczęć kantora miejscowej katedry

3 grudnia 2025, 10:58

Podczas renowacji nadbrzeżnego muru, położonego poniżej tarasu widokowego Pflaz na tyłach Katedry w Bazylei, trafiono na zabytki z liczącej ponad 2000 lat historii miasta. Archeolodzy znaleźli rzymskie monety, elementy konstrukcyjne pierwszego bazylejskiego basenu na wolnym powietrzu oraz średniowieczną pieczęć. I to właśnie ona w największym stopniu przyciągnęła uwagę specjalistów.


Jak Chiny, USA, Polska czy UE realizują politykę klimatyczną? Ujawnia to analiza ich prawa

2 grudnia 2025, 13:36

Analiza regulacji i przepisów prawnych pokazuje, jak objęte nią kraje dążą – bądź nie – do realizacji celów klimatycznych. W raporcie przygotowanym przez University of Oxford i ponad 60 firm prawniczych uwzględniono 37 krajów (jako kraj potraktowano Kalifornię), w tym Polskę i największych światowych emitentów CO2 – Chiny, USA oraz Indie. Państwa te odpowiadają za 85% światowej emisji i 87% światowego PKB. W raporcie wyraźnie widać, że we wszystkich badanych krajach doszło do wzmocnienia polityki klimatycznej – z jednym przypadkiem jej osłabienia: USA – a trend ten jest szczególnie silny w Ameryce Południowej, Afryce, Azji i regionie Pacyfiku.


Dlaczego ptasia grypa jest tak niebezpieczna dla ludzi? To przez gen PB1

2 grudnia 2025, 10:14

Wirusy ptasiej grypy są szczególnie niebezpieczne dla ludzi, gdyż potrafią przetrwać i namnażać się w wyższych temperaturach niż wirus typowej ludzkiej grypy, informują naukowcy z University of Cambridge. Dlatego też niestraszna im gorączka, która jest jednym ze sposobów, w jaki organizm powstrzymuje wirusy przed powielaniem się. Badacze poinformowali na łamach Science o zidentyfikowaniu genu decydującego o wrażliwości wirusów na temperatury.


Suplementy na odporność — co naprawdę działa według badań klinicznych?

1 grudnia 2025, 16:52

Odporność to złożony system zależności między komórkami układu immunologicznego, hormonami i procesami metabolicznymi. W okresach zwiększonej zachorowalności wiele osób sięga po suplementy mające wzmacniać organizm. Rynek jest jednak ogromny, a nie wszystkie dostępne preparaty mają potwierdzone naukowo działanie. Warto więc przyjrzeć się temu, co pokazują badania kliniczne i które składniki faktycznie mogą wspierać odporność.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy